Stwórz profesjonalne CV teraz!


Piszą o nas:
Kodeks pracy jest to ustawa będąca zbiorem przepisów regulujących prawa oraz obowiązki pracowników i pracodawców. Została podpisana już w 1974 roku, a potem poprawiona w roku 2009 (w zakresie przepisów, które były niezgodne z obecną Konstytucją RP).
W tym artykule wyjaśnię Ci, co dokładnie zawiera Kodeks pracy oraz czy i kiedy może się to zmienić. Ponadto dowiesz się, co możemy przeczytać w Kodeksie pracy o urlopach, wypowiedzeniu umowy o pracę, czasie pracy i nadgodzinach, odprawie emerytalnej, mobbingu oraz innych kluczowych przepisach prawa pracy.
Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.
Stwórz profesjonalne CV teraz!
Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.
Przepisy Kodeksu pracy dotyczą pracowników i pracodawców związanych stosunkiem pracy — a więc gdy pracownik jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, spółdzielczej umowy o pracę, powołania, mianowania lub wyboru. Zostało to wyjaśnione już w pierwszych artykułach ustawy:
Art. 1. Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców.
Art. 2. Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Art. 3. Pracodawcą jest jednostka organizacyjna, choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.
To oznacza, że przepisy Kodeksu pracy nie obejmują osób zatrudnionych na podstawie umowy o dzieło, umowy zlecenia albo umowy B2B. O sprawach, które dotyczą tej grupy osób pracujących (np. o wypowiedzeniu umowy zlecenia), przeczytamy zatem w Kodeksie cywilnym, a nie Kodeksie pracy.
Ponadto w przypadku niektórych zawodów — np. w służbie cywilnej — pierwszeństwo nad regulacjami Kodeksu pracy ma ustawodawstwo szczególne:
Art. 5. Jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pracowników regulują przepisy szczególne, przepisy kodeksu stosuje się w zakresie nieuregulowanym tymi przepisami.
Obecny Kodeks pracy ogłoszono 26 czerwca 1974 roku. Dlatego wielu polityków, przedsiębiorców i związkowców domagało się przystosowania przepisów do realiów obecnego rynku pracy. Efektem tego jest kilka zmian wprowadzonych w 2019, 2020 i 2021 roku, znanych pod zbiorczą nazwą nowy kodeks pracy, które obowiązują do dziś.
Jednym z przepisów, który już wszedł do Kodeksu pracy, jest sposób ustalania płacy minimalnej. Teraz wysokość najniższego wynagrodzenia powinna stanowić nie mniej niż 60% mediany wynagrodzeń w kraju (to efekt dostosowania przepisów do tych obowiązujących w całej Unii Europejskiej).
Kolejną zmianą jest podniesienie kar dla pracodawców, którzy zatrudniają alimenciarzy (aż do 45 tys. zł). Natomiast pracodawcy, którzy zatrudniają pracowników „na czarno”, mogą być ukarani grzywną od 10 do 30 tys. zł.
Od 1 stycznia 2021 roku pracodawca ma również obowiązek zgłaszać do ZUS-u każdą zawieraną przez siebie umowę o dzieło (chyba że zawiera ją ze swoim pracownikiem zatrudnionym już wcześniej na innych podstawach, z innym podmiotem lub z osobą prowadzącą działalność gospodarczą na wykonywanie usług, które wchodzą w zakres jej działalności).
Nowością jest również wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych (PPK).
Wśród innych pomysłów na nowelizację Kodeksu pracy, które nie zostały jeszcze wprowadzone, są:
Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.
Przepisy Kodeksu pracy regulują prawa i obowiązki pracowników i pracodawców. Obecnie ustawa składa się z 15 działów:
DZIAŁ PIERWSZY — Przepisy ogólne (art. 1-185)
DZIAŁ DRUGI — Stosunek pracy (art. 22-77)
DZIAŁ TRZECI — Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia (art. 771-93)
DZIAŁ CZWARTY — Obowiązki pracodawcy i pracownika (art. 94-1131)
DZIAŁ PIĄTY — Odpowiedzialność materialna pracowników (art. 114-127)
DZIAŁ SZÓSTY — Czas pracy (art. 128-15112)
DZIAŁ SIÓDMY — Urlopy pracownicze (art. 152-175)
DZIAŁ ÓSMY — Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem (art. 1751-1891)
DZIAŁ DZIEWIĄTY — Zatrudnianie młodocianych (art. 190-206)
DZIAŁ DZIESIĄTY — Bezpieczeństwo i higiena pracy (art. 207-23715)
DZIAŁ JEDENASTY — Układy zbiorowe pracy (art. 238-24130)
DZIAŁ DWUNASTY — Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy (art. 242-280)
DZIAŁ TRZYNASTY — Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika (art. 281-2901)
DZIAŁ CZTERNASTY — Przedawnienie roszczeń (art. 291-295)
DZIAŁ CZTERNASTY (uchylony)
DZIAŁ PIĘTNASTY — Przepisy końcowe (art. 296-305).
Niestety, powyższe przepisy nie zawsze są przestrzegane — nasze badanie „Grzechy główne polskich pracodawców” wykazało, że aż 38% Polaków przynajmniej raz doświadczyło łamania ich praw pracowniczych.
Dlatego w kolejnym rozdziale tego artykułu znajdziesz szczegółowe informacje o przepisach Kodeksu pracy wraz z omówieniem.
Szukasz szczegółowych informacji o urlopach wypoczynkowych, nadgodzinach, odprawie emerytalnej i innych zapisów w Kodeksie pracy? A może nie jesteś pewien, jak je interpretować?
Oto lista naszych poradników (ułożona alfabetycznie), w których znajdziesz szczegółowe przepisy Kodeksu pracy wraz z wyjaśnieniem:
Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.
Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.
Masz dodatkowe pytania na temat Kodeksu pracy? Co sądzisz o próbach uaktualnienia przepisów? Podziel się swoją opinią w komentarzu.
O autorze
Dziennikarka i redaktorka, ekspertka ds. kariery w LiveCareer. Doradza m.in. w kwestii szukania pracy, przygotowania do rozmów kwalifikacyjnych oraz pisania CV i listów motywacyjnych. Jest przekonana, że profesjonalizmu można się nauczyć. Jej cel? Pomóc Ci znaleźć pracę, dzięki której osiągniesz spełnienie zawodowe.
Oceń ten artykuł:
Kodeks pracy
Średnia:
Piszą o nas: