Urlop wychowawczy 2023 — wniosek, ile trwa, czy jest płatny

Skończył Ci się macierzyński lub rodzicielski i planujesz wziąć urlop wychowawczy. Nie wiesz jednak dokładnie, jakie są zasady i co trzeba zrobić, żeby zgodnie z Kodeksem pracy (i w spokoju ducha) przejść na taki urlop.

W tym artykule przeczytasz, ile trwa urlop wychowawczy, czy jest płatny i co zrobić, żeby go wziąć oraz inne kluczowe informacje na ten temat. Znajdziesz również poprawny wzór wniosku o urlop wychowawczy.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

Wniosek o urlop wychowawczy 2023 — wzór

1. Urlop wychowawczy 2023 — podstawowe informacje

Kwestię urlopu wychowawczego reguluje Kodeks Pracy, a dokładnie artykuł 186. Jeśli chcesz ubiegać się o taki urlop, warto wiedzieć, co mówi polskie prawo.

Urlop wychowawczy może otrzymać każdy pracownik, który przepracował co najmniej 6 miesięcy na umowie o pracę (nie musi być to w jednym miejscu ani bez przerwy). Niestety nie przysługuje on zatrudnionym na umowę o zlecenie lub dzieło, bezrobotnym i ubezpieczonym w KRUS.

Żeby zacząć urlop, musisz złożyć w swojej firmie pisemny wniosek (np. według powyższego wzoru) wraz z oświadczeniem drugiego prawnego opiekuna dziecka (o braku zamiaru korzystania z tego przywileju) i aktem urodzenia pociechy.

Oczywiście, po zmianach w Kodeksie pracy z 2023 r. taki wniosek możesz również złożyć w formie elektronicznej.

Na złożenie wniosku o urlop wychowawczy masz 21 dni, czyli 3 tygodnie — przed dniem, w którym chciałbyś przejść na urlop. Pracodawca nie ma prawa Ci odmówić. Podanie o urlop wychowawczy to po prostu informacja dla niego.

W każdej chwili możesz zrezygnować z urlopu wychowawczego za zgodą pracodawcy lub po uprzednim zawiadomieniu pracodawcy — najpóźniej na 30 dni przed terminem zamierzonego podjęcia pracy.

Po zakończeniu urlopu pracodawca ma obowiązek przywrócić Cię na wcześniej zajmowane stanowisko, a gdy nie jest to możliwe — na inne, odpowiadające Twoim kompetencjom zawodowym i z nie mniejszym wynagrodzeniem niż przed urlopem.

Dodatkowo w tym okresie masz różne przywileje i chronią Cię prawa pracownicze. W trakcie trwania urlopu możesz złożyć wypowiedzenie, a pracodawca nie może Cię zwolnić z pracy — wyjątkiem jest zwolnienie dyscyplinarne. 

Dodatkowo Kodeks pracy mówi, że:

• Pracownik uprawniony do urlopu wychowawczego może złożyć pracodawcy pisemny wniosek o obniżenie jego wymiaru czasu pracy do wymiaru nie niższego niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w okresie, w którym mógłby korzystać z takiego urlopu. Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wniosek pracownika.

Co oznacza, że w trakcie urlopu możesz podjąć pracę u swojego lub innego pracodawcy, jeśli nie będzie ona kolidowała z opieką nad dzieckiem.

Ponadto podczas urlopu Twoje dziecko może chodzić do żłobka albo przedszkola — to Twoja sprawa, jak wykorzystasz ten czas i jak planujesz zająć się swoją pociechą.

2. Czy urlop wychowawczy jest płatny w 2023 r.?

Niestety, urlop wychowawczy płatny nie jest — nie przysługuje Ci wynagrodzenie, inaczej niż przy urlopie macierzyńskim, podczas którego otrzymasz 80% swojej pensji.

Natomiast rodzinom o niskim statusie materialnym, czyli takim, których dochód na jedną osobę nie przekracza 674 zł, przysługuje dodatek z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego. 

To tak zwany zasiłek wychowawczy. Nie jest to osobne świadczenie i można go otrzymać wyłącznie z zasiłkiem rodzinnym. Wynosi on 400 zł miesięcznie. Osoby wychowujące jedno dziecko mogą otrzymywać go przez 24 miesiące, a przy dwójce dzieci przez 36 miesięcy. Opiekunowie dziecka z niepełnosprawnością będą dostawać zasiłek przez 72 miesiące.

Dobre podsumowanie zawodowe w CV potrafi przekonać rekrutera. Nie musisz nic wymyślać od nowa: wybierz podsumowanie napisane przez ekspertów i dostosuj do siebie w kreatorze CV LiveCareer.

Stwórz CV teraz

3. Ile trwa urlop wychowawczy? 

Maksymalny wymiar urlopy wychowawczego wynosi 36 miesięcy, ale można go wziąć tylko do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko skończy 6 lat. Urlop przysługuje każdemu rodzicowi czy opiekunowi prawnemu i można go podzielić między dwie osoby.

Jedno z rodziców może wykorzystać do 35 miesięcy urlopy wychowawczego, bo według polskiego prawa każdemu z opiekunów przysługuje przynajmniej miesiąc urlopu. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy jeden rodzic nie żyje lub nie przysługuje mu prawo do opieki nad dzieckiem — wtedy drugiemu przysługuje całe 36 miesięcy.

Rodzice mogą również wziąć urlop wychowawczy w tym samym czasie — wtedy każdemu z nich przysługuje po 18 miesięcy z dzieckiem. Urlop może być udzielony w nie więcej niż w 5 częściach, ale nie trzeba ich wybierać od razu po sobie.

4. Urlop wychowawczy a staż pracy, emerytura, urlop wypoczynkowy i macierzyński

Czy urlop wychowawczy wlicza się do stażu pracy? Tak, zgodnie z Kodeksem pracy okres urlopu wychowawczego, w dniu jego zakończenia, wlicza się do okresu zatrudnienia, od którego zależą uprawnienia pracownicze.

To oznacza, że czas, w którym przebywałeś na urlopie wychowawczym, wlicza się do emerytury i jest tzw. okresem składkowym (od 1999 r.) — pracodawca ma obowiązek składać dokumenty rozliczeniowe pracownika do ZUS-u.

Wysokość emerytury za czas urlopu wypoczynkowego zostanie wyliczona po zakończeniu urlopu i wynosi 60% prognozowanego za ten okres wynagrodzenia.

Urlop wychowawczy jest niezależny od urlopu macierzyńskiego czy urlopu rodzicielskiego. Możesz go wziąć w dowolnym momencie (oczywiście do czasu, w którym Twoje dziecko skończy 6 lat). Nie wpływa również na Twoje prawo do urlopu wypoczynkowego, który przysługuje Ci proporcjonalnie do stażu pracy.

Ponadto przysługuje Ci też płatny urlop na żądanie na opiekę nad dzieckiem w wymiarze 2 dni wolne w roku. Rodzice mają również prawo do urlopu opiekuńczego, który może trwać maksymalnie 5 dni i jest bezpłatny.

Przeczytaj również nasze poradniki: Kosiniakowe: wniosek. Dla kogo świadczenie rodzicielskie?, Becikowe - jak złożyć wniosek online?, Jak złożyć wniosek o becikowe oraz Wczasy pod gruszą — zasady, kwota, wniosek, ile dni i Wniosek o urlop ojcowski: wzór [+PDF] i omówienie.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

Masz jeszcze jakieś pytania dotyczące urlopu wychowawczego? Zostaw komentarz pod artykułem. Chętnie Ci odpowiem i pomogę.