1. Kiedy należy się odprawa pracownikowi i ile wynosi?

Kiedy należy się odprawa pracownikowi i ile wynosi?

Żaneta Spadło
•  Zaktualizowano:

Piszą o nas:

Nagła utrata pracy często oznacza trudności finansowe. Dlatego w niektórych wypadkach pracownik może liczyć na tzw. odprawę — szczególnie wtedy, gdy do zwolnienia doszło nie z jego winy.

Czy Ty też znalazłeś się w takiej sytuacji? W tym artykule przeczytasz, kiedy należy Ci się odprawa, ile wynosi oraz w jaki sposób pracodawca powinien Ci ją wypłacić.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Odprawa — co to jest i kiedy się należy?

Odprawa to jednorazowe świadczenie pieniężne dla pracownika, który utracił pracę nie ze swojej winy — pod warunkiem, że firma, dla której pracował, zatrudnia co najmniej 20 osób. Te dodatkowe pieniądze mają złagodzić skutki utraty pracy i zwykle stanowią kilkukrotność ostatniej pensji.

Prawo do odprawy z powodu rozwiązania umowy o pracę przez pracodawcę reguluje ustawa z dn. 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników. Takie świadczenie może zostać przyznane pracownikowi po zwolnieniu indywidualnym lub grupowym:

Art. 8. 1. Pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

1) jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;

2) dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;

3) trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Zapis o tym, że pracownikowi należy się odprawa po zwolnieniu z pracy, może również zostać zawarty w treści umowy o pracę, regulaminie wynagradzania lub innych przepisów zakładowych.

Natomiast kwestie odprawy emerytalnej i rentowej — podobnie jak inne zagadnienia związane z prawami pracowniczymi — reguluje Kodeks pracy:

Art. 921 . § 1. Pracownikowi spełniającemu warunki uprawniające do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury, którego stosunek pracy ustał w związku z przejściem na rentę lub emeryturę, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia. 

§ 2. Pracownik, który otrzymał odprawę, nie może ponownie nabyć do niej prawa.

Przepisy uwzględniają również tzw. odprawę pośmiertną. Jest to specjalne świadczenie pieniężne dla rodziny zmarłego pracownika — o ile był on zatrudniony w firmie już od jakiegoś czasu, a pracodawca opłacał mu ubezpieczenie na życie.

Kiedy należy się 3-miesięczna odprawa?

Prawo do 3-miesięcznej odprawy (w wysokości trzech pensji) przysługuje pracownikowi, który ma ponad 8-letni staż pracy w firmie, z której został zwolniony z przyczyn od siebie niezależnych — pod warunkiem, że to przedsiębiorstwo zatrudnia co najmniej 20 osób. W takim wypadku odprawę mogą otrzymać zarówno osoby zwolnione grupowo, jak i indywidualnie — np. po likwidacji stanowiska pracy lub ogłoszenia upadłości przez firmę.

3-miesięczna odprawa przysługuje również emerytom ze stażem pracy od 15 do 20 lat w tej samej firmie oraz posłom i senatorom, którzy kończą kadencję.

Kiedy należy się 6-miesięczna odprawa?

Odprawa w wysokości półrocznego wynagrodzenia nie została uwzględniona w ustawie z 13 marca 2003 roku. Na takie świadczenie mogą jednak liczyć emeryci, którzy przepracowali więcej niż 20 lat. Taką wysokość ma również odprawa pośmiertna dla bliskich pracownika, który był zatrudniony w jednej firmie przez co najmniej 15 lat.

Kiedy należy się odprawa emerytalna?

Odprawa emerytalna przysługuje pracownikowi, który nabył prawo do emerytury i kończy swoją karierę zawodową — nawet gdy pracował na pół etatu albo w innym wymiarze czasu pracy. To dodatkowe świadczenie pieniężne wypłaca mu pracodawca.

Jeśli Twój ogólny staż pracy jest dłuższy niż 15 lat, należy Ci się 3-miesięczna odprawa emerytalna. A za ponad 20-letni staż pracy masz prawo do odprawy emerytalnej w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia.

Z kolei po 40 latach stażu pracy niektóre grupy zawodowe (np. pracownicy samorządowi, pracownicy budżetówki, nauczyciele, górnicy) mogą otrzymać tzw. nagrodę jubileuszową, czyli specjalny dodatek do odprawy emerytalnej.

Dobre podsumowanie zawodowe w CV potrafi przekonać rekrutera. Nie musisz nic wymyślać od nowa: wybierz podsumowanie napisane przez ekspertów i dostosuj do siebie w kreatorze CV LiveCareer.

Stwórz CV terazkreator cv

2. Jak obliczyć wysokość odprawy i kiedy ją wypłacić?

Aby obliczyć, jaka dokładnie odprawa należy się pracownikowi, stosuje się te same zasady, co przy obliczaniu ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Jednak maksymalna kwota odprawy nie może być wyższa niż 15-krotność najniższej krajowej, która obowiązywała w dniu zwolnienia — czyli 69 990 zł brutto (w okresie od stycznia do końca grudnia 2025 roku).

Co istotne — do stażu pracy, od którego zależy wysokość odprawy, wlicza się wszystkie okresy zatrudnienia w danej firmie, nawet jeśli były między nimi przerwy.

Wypłata takiej odprawy powinna nastąpić najpóźniej w dniu rozwiązania umowy, ewentualnie wraz z ostatnim wynagrodzeniem (zgodnie z prawem jest to 10. dzień kolejnego miesiąca kalendarzowego).

Jednocześnie prawo do odprawy ulega przedawnieniu po 3 latach. Jeśli więc w trakcie odejścia z pracy nie wiedziałeś, że Ci się ona należy, a ten czas już minął, nie możesz się o nią ponownie ubiegać.

3. Kiedy pracownikowi nie należy się odprawa?

Już wiesz, kiedy należy się odprawa pracownikowi. A w jakich sytuacjach jej nie otrzymasz?

Według przepisów prawa do odprawy nie nabywa pracownik, który:

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listukreator listu motywacyjnego

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

A czy Ty dostałeś kiedyś odprawę? A może właśnie na nią czekasz i masz więcej pytań? Napisz komentarz pod tym artykułem.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.

O autorze

Żaneta Spadło
Żaneta Spadło

Żaneta Spadło jest ekspertką ds. kariery i pisarką, cytowaną m.in. przez Forbes Woman Polska, Rzeczpospolitą, PulsHR, Polską Agencję Prasową, Polskę Press, Dzień Dobry TVN i Puls Biznesu. Jako absolwentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, od ponad 10 lat działa w marketingu i mediach. Od 2019 roku Żaneta pisze oparte na eksperckiej wiedzy, badaniach i własnym doświadczeniu artykuły poradnikowe z zakresu szukania pracy, pisania dokumentów aplikacyjnych, prawa pracy i autoprezentacji, zgodne z oficjalnymi wytycznymi LiveCareer. W 2021 roku napisała kompleksowy e-book dla czytelników LiveCareer, zatytułowany „Jak napisać świetne CV i dostać pracę”.

Obserwuj nas

Oceń ten artykuł:

Kiedy nalezy sie odprawa

Średnia:

Dziękujemy za ocenę naszego artykułu!
5  (1 ocena)

Chcesz stworzyć skuteczne CV?

Wypróbuj kreator CV LiveCareer
Skuteczne CV

Podobne artykuły

Piszą o nas: