Stwórz profesjonalne CV teraz!
Urlop tacierzyński: ile trwa, czym różni się od ojcowskiego
Piszą o nas:
Urlop tacierzyński to określenie potoczne. Oznacza ono tę część urlopu macierzyńskiego, którą wykorzystuje ojciec, a nie matka dziecka. Ale na czym to dokładnie polega?
W tym artykule wyjaśnię Ci, komu przysługuje urlop tacierzyński, ile trwa, ile jest płatny i kto za niego płaci. Podpowiem Ci również, jak złożyć wniosek o urlop tacierzyński oraz czym taki urlop różni się od urlopu ojcowskiego.
Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.
Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.
1. Urlop tacierzyński 2024 — ile trwa i komu przysługuje?
Z urlopu macierzyńskiego co do zasady korzysta matka dziecka. Może jednak zrezygnować z jego części na rzecz drugiego rodzica — reguluje to Kodeks pracy w art. 180:
Art. 180 § 4. Pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, ma prawo zrezygnować z pozostałej części tego urlopu i powrócić do pracy, jeżeli:
1) pozostałą część urlopu macierzyńskiego wykorzysta pracownik — ojciec wychowujący dziecko;
2) przez okres odpowiadający okresowi, który pozostał do końca urlopu macierzyńskiego, osobistą opiekę nad dzieckiem będzie sprawował ubezpieczony — ojciec dziecka, który w celu sprawowania tej opieki przerwał działalność zarobkową.
§ 5. Pracownikowi — ojcu wychowującemu dziecko przysługuje, w przypadku rezygnacji przez ubezpieczoną — matkę dziecka z pobierania zasiłku macierzyńskiego po wykorzystaniu przez nią tego zasiłku za okres co najmniej 14 tygodni po porodzie, prawo do części urlopu macierzyńskiego przypadającej po dniu rezygnacji przez ubezpieczoną – matkę dziecka z pobierania zasiłku macierzyńskiego.
Jak widzisz, matka dziecka musi wykorzystać co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego. Ma jednak do dyspozycji od 20 (w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie) do 37 tygodni wolnego (przy pięciorgu lub więcej dzieci).
A to oznacza, że ojciec dziecka, w zastępstwie matki, może wykorzystać od 6 do 23 tygodni urlopu na rzecz opieki nad potomstwem (zależnie od liczby dzieci urodzonych przy jednym porodzie). I to właśnie tę część urlopu macierzyńskiego nazywamy urlopem tacierzyńskim.
Kodeks pracy dopuszcza jednak skrócenie obowiązkowego urlopu macierzyńskiego po porodzie do 8 tygodni, jeśli matka dziecka:
- legitymuje się orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji
- przebywa w szpitalu albo innym zakładzie leczniczym ze względu na stan zdrowia, który uniemożliwia jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.
Wówczas matka może zrezygnować z pozostałej części urlopu macierzyńskiego na rzecz ojca dziecka lub innych członków najbliższej rodziny. W takim wypadku urlop tacierzyński będzie więc odpowiednio dłuższy.
Aby jednak ojciec dziecka mógł pójść na urlop tacierzyński, musi:
- być zatrudniony na podstawie umowy o pracę
- lub opłacać dobrowolne składki na ubezpieczenie chorobowe (np. na umowie zleceniu albo prowadząc własną działalność gospodarczą).
Urlop tacierzyński a urlop ojcowski
Urlop tacierzyński często bywa błędnie nazywany urlopem ojcowskim. Między nimi istnieje jednak zasadnicza różnica.
Urlop ojcowski to wyłączne uprawnienie ojca dziecka. Co do zasady trwa on 2 tygodnie, co reguluje art. 182 Kodeksu pracy:
Art. 1823 § 1. Pracownik — ojciec wychowujący dziecko ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, nie dłużej jednak niż:
1) do ukończenia przez dziecko 12. miesiąca życia albo
2) do upływu 12 miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia orzekającego przysposobienie dziecka i nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia.
§ 11. Urlop ojcowski może być wykorzystany jednorazowo albo nie więcej niż w 2 częściach, z których żadna nie może być krótsza niż tydzień.
Jak widzisz, w większości przypadków urlop ojcowski należy wykorzystać w ciągu pierwszego roku życia dziecka (przed zmianami w prawie pracy z 2023 roku były to 2 lata). Ponadto można przebywać na urlopie ojcowskim niezależnie od tego, czy matka dziecka przebywa aktualnie na urlopie macierzyńskim ani też czy jest zatrudniona.
Tymczasem urlop tacierzyński przysługuje ojcu dziecka wyłącznie wtedy, gdy matka zrezygnuje ze swojej części urlopu macierzyńskiego. Oznacza to, że jeśli matka dziecka nie ma uprawnień do urlopu macierzyńskiego — np. gdy jest na bezrobociu — to ojciec nie może ubiegać się o urlop tacierzyński, nawet jeśli on sam pracuje zawodowo.
Poza tym urlop tacierzyński powinien być wykorzystany od razu w całości. Nie można więc dzielić go na części, tak jak ma to miejsce w przypadku urlopu ojcowskiego.
Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.
2. Urlop tacierzyński — ile płatny i kto za niego płaci?
Urlop tacierzyński jest urlopem płatnym. Gdy na nim przebywasz, przysługuje Ci 100% podstawy wymiaru, czyli Twojego średniego wynagrodzenia wypłacanego przez ostatnie 12 miesięcy — jest to tzw. zasiłek macierzyński dla ojca lub zasiłek tacierzyński.
Oznacza to, że przebywając na urlopie, co miesiąc będziesz dostawał normalną pensję. Możesz być również pewny, że w tym czasie nie zostaniesz zwolniony z pracy.
A kto płaci za urlop tacierzyński? Podobnie jak w przypadku urlopu macierzyńskiego, robi to Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Szczegółowe informacje znajdziesz w ustawie z dn. 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa.
3. Jak złożyć wniosek o urlop tacierzyński?
Pisemny wniosek o urlop tacierzyński — a formalnie rzecz biorąc, wniosek o urlop macierzyński dla ojca — powinien zawierać:
- informację o rezygnacji matki z pozostałej części urlopu macierzyńskiego
- daty rozpoczęcia i zakończenia urlopu tacierzyńskiego
- łączny wymiar urlopu (czyli liczbę tygodni).
Ponadto musisz do niego załączyć:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub zagraniczny akt urodzenia dziecka (albo kopie tych dokumentów)
- oświadczenie matki dziecka o zamiarze rezygnacji z pozostałej części urlopu macierzyńskiego albo o zamiarze rezygnacji z pobierania zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi pozostałej części urlopu macierzyńskiego.
Wniosek o urlop tacierzyński to tylko formalność, bo pracodawca nie ma prawa Ci go odmówić. Powinieneś go złożyć w terminie do 14 dni przed planowaną datą rozpoczęcia urlopu.
Jeśli jednak matka w trakcie urlopu macierzyńskiego trafi do szpitala i nie będzie mogła sprawować opieki nad dzieckiem, ojciec może automatycznie iść na urlop tacierzyński. Wówczas powinien załączyć do wniosku również zaświadczenie o terminie przyjęcia matki dziecka do szpitala.
Nie masz doświadczenia w załatwianiu formalności związanych z rodzicielstwem? Sprawdź też, czym jest i ile trwa urlop rodzicielski, urlop dla poratowania zdrowia, urlop opiekuńczy oraz urlop wychowawczy.
Przeczytaj również, jak wpisać do CV urlop macierzyński i tacierzyński.
Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.
Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.
Masz więcej pytań na temat urlopu tacierzyńskiego? A może korzystałeś już z tej formy opieki nad dzieckiem? Zostaw komentarz na forum poniżej.
Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?
Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.
O autorze
Żaneta Spadło jest ekspertką ds. kariery i pisarką, cytowaną m.in. przez Forbes Woman Polska, Rzeczpospolitą, PulsHR, Polską Agencję Prasową, Polskę Press, Dzień Dobry TVN i Puls Biznesu. Jako absolwentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, od ponad 10 lat działa w marketingu i mediach. Od 2019 roku Żaneta pisze oparte na eksperckiej wiedzy, badaniach i własnym doświadczeniu artykuły poradnikowe z zakresu szukania pracy, pisania dokumentów aplikacyjnych, prawa pracy i autoprezentacji, zgodne z oficjalnymi wytycznymi LiveCareer. W 2021 roku napisała kompleksowy e-book dla czytelników LiveCareer, zatytułowany „Jak napisać świetne CV i dostać pracę”.
Oceń ten artykuł:
Urlop tacierzynski
Średnia:
Dziękujemy za ocenę naszego artykułu!
5 (4 oceny)
Chcesz stworzyć skuteczne CV?
Wypróbuj kreator CV za darmo
Piszą o nas: