Pokolenie X na rynku pracy: charakterystyka generacji X

Pokolenie X (z ang. Generation X) to ludzie urodzeni w latach 60. i 70. XX wieku. W odróżnieniu od swoich rodziców, czyli stabilnego pokolenia baby boomers, przedstawiciele generacji X uchodzą za osoby zagubione w chaosie współczesności, wykreowane przez modę wzorców i… chorobliwie ambitne. Ale czy to prawda?

W tym artykule dokładnie wyjaśnię Ci, kim są członkowie pokolenia X i co na ich temat mówią badania. Przedstawię Ci też charakterystykę generacji X na rynku pracy oraz wyjaśnię kluczowe różnice między pokoleniami X, Y i Z.

Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.

Stwórz CV teraz

Stwórz profesjonalne CV teraz!

NIE

TAK

Przejdź do kreatora CV

Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.

1. Pokolenie X – charakterystyka i cechy generacji X

Pokolenie X to osoby urodzone między 1965 a 1979 rokiem (choć w niektórych publikacjach ta granica jest przesunięta na okres od 1976 do 1985 roku, zaś osoby urodzone w latach 1966-1975 nazywa się pokoleniem przełomu). Są to więc obecni 40- i 50-latkowie. 

Znak „X” ma wskazywać na niewiadomą. Po raz pierwszy został użyty w latach 60. przez Charlesa Hambletta i Jane Deverson w ich książce pt. Generation X. Osoby należące do tej grupy niekiedy też określa się mianem pokolenia PRL albo pokolenia Nic na serio.

W Polsce na życie „Iksów” duży wpływ wywarły czasy, w jakich przyszło im dorastać: okres PRL-u, upadek komunizmu, zmiana systemu edukacyjnego i nagły rozwój technologii (a w USA — m.in. okres zimnej wojny). W dzieciństwie nie mieli dostępu internetu, dlatego — w odróżnieniu od tzw. milenialsów, czyli pokolenia Y — nie są tak oswojeni z mediami cyfrowymi i wykazują większe przywiązanie do tradycyjnych wartości.

Początki kariery zawodowej przedstawicieli generacji X przypadły na okres przemian gospodarczych i często wymagały ciężkiej pracy, żeby „do czegoś w życiu dojść”. Mimo to przedstawiciele tego pokolenia byli największymi beneficjentami przełomu ustrojowego i zmian wolnorynkowych, a wielu z nich do dziś piastuje wysokie i dobrze płatne stanowiska i należy do klasy średniej lub wyższej. „Iksy” stanowią też większość polskiej klasy politycznej.

Oto krótka lista zachowań, postaw i cech charakteru przypisywanych pokoleniu X.

Pokolenie X — charakterystyka

• Są przywiązani do tradycji.
• Czują się zagubieni, nie wiedzą, dokąd zmierzać.
• Szukają odpowiedzi na trudne pytania i sens własnego życia. 
• Cenią tradycyjne kontakty międzyludzkie, wolą komunikować się twarzą w twarz.
• Wykreowani przez modę wzorców.
• Wierzą w autorytety i liczą się z tym, jak widzą ich inni.
• Są ambitni i skoncentrowani na karierze.
• Dążą do osiągnięcia wysokiego statusu społecznego.
• W internecie szukają przede wszystkim treści poradnikowych i instruktażowych oraz recenzji produktów.
• Mają ostrożny stosunek do mediów społecznościowych — są na nich obecni, ale mogą się bez nich obyć.
• Są zainteresowani bieżącymi wydarzeniami politycznymi.
• W pracy są lojalni i godni zaufania.
• Wolą samodzielnie rozwiązywać problemy.
• Często brali ślub w młodym wieku i szybko się usamodzielniali.
• Jako przywódcy przyjmują rolę coacha.
• Starają się być dobrymi obywatelami.
• W Polsce ich doświadczeniem pokoleniowym jest upadek PRL-u i przemiany ustrojowe.

Nie musisz mieć doświadczenia w pisaniu CV. W kreatorze CV LiveCareer znajdziesz gotowe treści dla dowolnej branży i stanowiska, które wstawisz w CV jednym kliknięciem.

Stwórz CV teraz

2. Pokolenie X, Y, Z — różnice postaw i zachowań

Często podkreślane różnice między pokoleniami X, Y i Z wynikają głównie ze specyfiki czasów, w jakich przyszło im dorastać. Dotyczy to również tzw. baby boomers, czyli powojennej generacji.

Na przykład milenialsi, czyli osoby urodzone w latach 80. i 90. — w odróżnieniu od przedstawicieli generacji X — są bardziej oswojeni z technologią i aktywnie korzystają m.in. z social mediów. Ich dzieciństwo przypadło bowiem na czasy gier video i upowszechnianie się internetu, chociaż — co warto zaznaczyć — wciąż pamiętają życie poza siecią. Na ogół uchodzą też za bardziej otwartych i pewnych siebie niż pokolenie X i są nieco mniej przywiązani do swojej pracy zawodowej.

Natomiast przedstawiciele generacji Z — a więc osoby urodzone od końca lat 90. do 2010 roku — to pierwsze pokolenie, które już od najmłodszych lat miało dostęp do internetu i smartfonów. Są bardziej odporni na działanie autorytetów niż pokolenie X, jednak częściej sugerują się opiniami influencerów i żyją w tzw. bańkach informacyjnych. Są też lepiej wykształceni od swoich rodziców, ale mają mniej perspektyw finansowych i później się usamodzielniają.

Warto jednak pamiętać, że większość z tych obserwacji bazuje na uogólnieniach, ponieważ trudno jest scharakteryzować tak ogromną część populacji. Poza tym część różnic może wynikać z innych czynników niż przynależność pokoleniowa (jak chociażby wiek badanych w chwili prowadzenia obserwacji).

3. Pokolenie X na rynku pracy

No dobrze — a jak pokolenie X radzi sobie na rynku pracy?

W Polsce generację X tworzą osoby, które musiały stawić czoła przemianom gospodarczym w latach 90. — choć warto zaznaczyć, że rosnące wówczas bezrobocie dotknęło ich w niewielkim stopniu. Większość z nich dobrze poradziła sobie w nowej rzeczywistości, a poczucie porażki i wyalienowania odczuwało tylko 15% badanych.

Dziś większość „Iksów” ma umowy o pracę, a ich sytuacja zawodowa jest nieco lepsza niż chociażby milenialsów — badania pokazują, że wśród średniolatków 13% prowadzi własną działalność gospodarczą, a tylko 2% pracuje na podstawie umów cywilnoprawnych (wśród młodszego pokolenia jest to kolejno 9% i 7%).

Oto najczęściej przytaczana charakterystyka pokolenie X na rynku pracy:

• cenią stabilizację i bezpieczne źródło zarobku
• jako pracownicy są odpowiedzialni i efektywni
• mocno identyfikują się ze swoją firmą i są lojalni wobec pracodawcy
• potrafią ciężko pracować, ale cenią też czas wolny
• są cierpliwi, ale nie lubią wykonywać wielu zadań jednocześnie
• zwykle szanują swoich przełożonych.

Warto jednak zaznaczyć, że kiedy przebadano blisko 20 tys. osób pod kątem ich satysfakcji z pracy, zaangażowania organizacyjnego i chęci rotacji, okazało się, że nie ma wyraźnych związków między przynależnością pokoleniową i zmiennymi związanymi z pracą. 

Wniosek? Czasami warto odłożyć na bok stereotypy i przyjrzeć się sprawie z bliska. Może się bowiem okazać, że choć niektóre cechy i zachowania wydają się być skorelowane z wiekiem, to ostatecznie przynależność pokoleniowa o niczym nie przesądza.

Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Stwórz list motywacyjny teraz

Przejdź do kreatora listu

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.

Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?

Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.