Stwórz profesjonalne CV teraz!
Umowa zlecenie a umowa o pracę - jakie są różnice?
Piszą o nas:
Wybór między umową zlecenie a umową o pracę to jedna z kluczowych decyzji dla pracownika i pracodawcy. Każda z tych umów ma bowiem swoje specyficzne cechy i są regulowane odrębnymi przepisami. Rodzaj umowy wpływa na prawa i obowiązki obu stron i sposób świadczenia pracy, a nawet na wysokość wynagrodzenia czy składek ZUS.
Chcesz wiedzieć, z czym wiąże się umowa o pracę, a jz czym umowa zlecenie? A może zastanawiasz się, które rozwiązanie obecnie jest dla Ciebie bardziej korzystne? W tym artykule spróbuję rozwiać Twoje wątpliwości.
Stwórz skuteczne CV w kilka minut. Wybierz profesjonalny szablon CV i szybko wypełnij wszystkie sekcje CV dzięki gotowym treściom do wstawienia i wskazówkom ekspertów.
Kreator CV online LiveCareer to narzędzie, w którym najszybciej stworzysz profesjonalne CV i pobierzesz je jako PDF lub DOC.
Te poradniki też mogą Cię zainteresować:
1. Czym umowa o pracę różni się od umowy zlecenia?
Zacznijmy od tego, że Państwowa Inspekcja Pracy uwzględnia różne rodzaje umów, które dotyczą świadczenia usług między stronami: zatrudnienie pracownicze oraz zatrudnienie niepracownicze. Pierwsze z nich opiera się na przepisach prawa pracy. Drugie bazuje na prawie cywilnym.
Różnice między tymi formami zatrudnienia dotyczą m.in.:
- charakteru świadczonej pracy
- konieczności osobistego wykonywania pracy lub jej braku
- wynagrodzenia za pracę lub usługę
- ryzyka w zakresie wykonywania pracy
- obowiązkowych składek ZUS
- posiadania (lub nie) praw pracowniczych — np. do urlopu i określonych warunków pracy.
Dlaczego Ci o tym mówię?
Otóż umowa o pracę to forma zatrudnienia pracowniczego. To oznacza, że jej podstawą jest stosunek pracy, a regulacje, które jej dotyczą, znajdują się w Kodeksie pracy oraz wielu innych aktach prawnych. Stronami umowy o pracę są więc pracodawca i pracownik.
Pracownik zobowiązuje się wówczas do świadczenia określonej pracy na rzecz pracodawcy zgodnie z jego poleceniami oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym. W zamian za to pracodawca wypłaca mu wynagrodzenie.
Z kolei umowa zlecenie to przykład zatrudnienia niepracowniczego. Reguluje ją Kodeks cywilny, a nie Kodeks pracy. Ten rodzaj umowy zawierają dwie strony: zleceniodawca i zleceniobiorca. Ten drugi zobowiązuje się do realizacji określonego zadania lub czynności na warunkach określonych w umowie. Nie dotyczą go prawa i obowiązki wynikające z Kodeksu pracy.
Umowa zlecenia — podobnie jak umowa o dzieło — często jest nazywana śmieciową. A to dlatego, że wielu pracodawców oferowało kandydatom umowę cywilnoprawną zamiast umowy o pracę, podczas gdy charakter i rodzaj wykonywanej pracy spełniał wszystkie warunki tego drugiego kontraktu. Badanie LiveCareer o łamaniu praw pracowniczych z 2020 roku wykazało, że w takiej sytuacji znalazło się aż 29% Polaków. Jednak dane GUS pokazują, że liczba osób nielegalnie zatrudnianych na „śmieciówkach” od kilku lat maleje.
Więcej różnic między umową zlecenie a umową o pracę poznasz w kolejnych rozdziałach tego artykułu.
Dobre podsumowanie zawodowe w CV potrafi przekonać rekrutera. Nie musisz nic wymyślać od nowa: wybierz podsumowanie napisane przez ekspertów i dostosuj do siebie w kreatorze CV LiveCareer.

2. Umowa zlecenie a umowa o pracę — podstawowe różnice
W tabeli poniżej znajdują się najważniejsze różnice między umową o pracę a umową zlecenie.
| UMOWA O PRACĘ | UMOWA ZLECENIE | |
Podstawa prawna | Kodeks pracy | Kodeks cywilny |
|
Wynagrodzenie | Gwarancja najniższej krajowej | Gwarancja najniższej stawki godzinowej |
|
Dodatek za nadgodziny | Przysługuje | Brak (chyba że zostanie zapisany w umowie) |
|
Wlicza się | Nie wlicza się |
| |
Czas i miejsce świadczenia pracy | Wyznaczone przez pracodawcę | Brak |
|
Forma świadczenia pracy | Tylko osobiście | Osobiście lub poprzez zastępcę |
|
Polecenia dotyczące bieżącej pracy | Mogą być zlecone przez pracodawcę | Brak |
|
Ubezpieczenie chorobowe | Opłacane przez pracodawcę | Dobrowolne |
|
Zwolnienie lekarskie (L4) | Przysługuje | Tylko w przypadku opłacania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego |
|
Ubezpieczenia społeczne (emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne) | Opłacane przez pracodawcę i pracownika | Opłacane przez zleceniodawcę — o ile umowa zlecenie jest jedynym tytułem do ubezpieczeń społecznych |
|
Płatny urlop wypoczynkowy | Przysługuje | Brak (chyba że zostanie zapisany w umowie) |
|
Urlop okolicznościowy | Przysługuje | Brak |
|
Urlop na żądanie | Przysługuje | Brak |
|
Urlop z powodu działania siły wyższej | Przysługuje | Brak |
|
Urlop opiekuńczy | Przysługuje | Brak |
|
Specjalna ochrona kobiet w ciąży | Przysługuje | Brak |
|
Zasiłek macierzyński i urlop do opieki nad dzieckiem | Przysługuje | Tylko w przypadku opłacania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego |
|
Benefity pracownicze | Mogą zostać przyznane przez pracodawcę | Mogą zostać zapisane w umowie |
|
Wypowiedzenie umowy | Obowiązują zasady i okresy wypowiedzenia zawarte w Kodeksie pracy | Możliwe w każdym momencie |
|
Dochodzenie roszczeń | Przed Sądem pracy | Przed Sądem cywilnym |
|
Wniosek? Umowa o pracę oznacza większą stabilność zatrudnienia i szereg przywilejów. Natomiast umowa zlecenie daje Ci większą swobodę (w tym możliwość wykonywania usług dla różnych firm) i nieco wyższe zarobki „na rękę”.
3. Umowa o pracę a umowa zlecenie u innego pracodawcy — składki ZUS i zarobki
Polskie prawo dopuszcza możliwość jednoczesnej pracy na kilku umowach — o ile nie jest to zabronione np. umową o zakazie konkurencji. Pracownik zatrudniony na umowie o pracę może więc wykonywać zadania na umowach zlecenie, zawartych z tym samym lub innym pracodawcą.
Umowa o pracę i umowa zlecenie u innego pracodawcy a składki ZUS
Jeśli umowę o pracę oraz umowę zlecenie zawarłeś z innymi osobami, a UoP daje Ci co najmniej minimalne wynagrodzenie, to składki ZUS — czyli na ubezpieczenia społeczne — opłaca za Ciebie pracodawca, który zatrudnia Cię na podstawie umowy o pracę.
Z tytułu umowy zlecenie będziesz musiał dodatkowo opłacić jedynie składkę zdrowotną. Chyba że jesteś uczniem lub studentem do 26. roku życia — bo takie osoby są zwolnione z opłacania tej składki. Szczegółowe informacje znajdziesz pod tym linkiem.
Co ciekawe, w styczniu 2025 roku rząd wycofał się z pełnego oskładkowania umów zleceń, zapowiadanego w poprzednich miesiącach. W zamian politycy proponują wzmacnianie Państwowej Inspekcji Pracy i ulepszanie zasad naliczania stażu pracy.
Umowa o pracę na 1/2 etatu i umowa zlecenie a składki ZUS
Jeśli na umowie o pracę pracujesz na pół etatu za najniższą krajową i z tego powodu nie osiągasz miesięcznego minimalnego wynagrodzenia za pracę, to na umowie zlecenie musisz opłacać wszystkie składki ZUS: emerytalną, rentową, wypadkową i zdrowotną. Ale jeśli Twoja miesięczna pensja jest wyższa i wynosi co najmniej 4666 zł brutto — bez względu na Twój wymiar czasu pracy — to wystarczy, że na zleceniu odprowadzisz składkę zdrowotną.
Umowa zlecenie a umowa o pracę — zarobki
Zarobki „na rękę” z tytułu umowy zlecenia często są wyższe niż na umowie o pracę — a z pewnością pracodawca ponosi niższe koszty. Jednak wszystko zależy od tego, co zostało zapisane w umowie. Przepisy narzucają jedynie minimalną stawkę godzinową na umowie zlecenie — która w 2025 roku wynosi 30,50 zł brutto — oraz najniższą miesięczną pensję na umowie o pracę (obecnie 4666 zł brutto).
Twój list motywacyjny napisze się sam — jeśli skorzystasz z kreatora listu motywacyjnego LiveCareer. Wybierz profesjonalny szablon, odpowiedz na kilka prostych pytań, a program jednym kliknięciem wygeneruje dla Ciebie profesjonalny list do pracy.

Zobacz też wzór listu motywacyjnego dla swojego zawodu.
Który kontrakt w Twoim przypadku jest bardziej opłacalny: umowa o pracę czy umowa zlecenie? Jakie czynniki zaważył na Twojej decyzji? Jestem ciekawa Twojej opinii i doświadczeń — opisz je w komentarzu pod tym artykułem.
Jak sprawdzamy treści na LiveCareer?
Nasz zespół sprawdził ten artykuł pod kątem zgodności z procesem redakcyjnym LiveCareer.pl. Dzięki temu porady naszych ekspertów są spójne z aktualnymi standardami i trendami w pisaniu CV oraz listów motywacyjnych. Zaufało nam już ponad 10 milionów kandydatów, którym pomogliśmy zdobyć wymarzoną pracę. Przygotowanie każdego z artykułów jest poprzedzone uważną analizą dostępnych raportów i badań, aby nasze treści odpowiadały na aktualne potrzeby rynku pracy.
O autorze

Żaneta Spadło jest ekspertką ds. kariery i pisarką, cytowaną m.in. przez Forbes Woman Polska, Rzeczpospolitą, PulsHR, Polską Agencję Prasową, Polskę Press, Dzień Dobry TVN i Puls Biznesu. Jako absolwentka dziennikarstwa i medioznawstwa na Uniwersytecie Warszawskim oraz dziennikarstwa i komunikacji społecznej na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie, od ponad 10 lat działa w marketingu i mediach. Od 2019 roku Żaneta pisze oparte na eksperckiej wiedzy, badaniach i własnym doświadczeniu artykuły poradnikowe z zakresu szukania pracy, pisania dokumentów aplikacyjnych, prawa pracy i autoprezentacji, zgodne z oficjalnymi wytycznymi LiveCareer. W 2021 roku napisała kompleksowy e-book dla czytelników LiveCareer, zatytułowany „Jak napisać świetne CV i dostać pracę”.
Oceń ten artykuł:
Umowa zlecenie a umowa o prace
Średnia:
Chcesz stworzyć skuteczne CV?
Wypróbuj kreator CV LiveCareer
Podobne artykuły

Wypowiedzenie umowy zlecenia (wzór). Jak ją rozwiązać?
Dowiedz się, jak wygląda rozwiązanie umowy zlecenia, również w trybie natychmiastowym i bez podania przyczyny. Zobacz wzór wypowiedzenia umowy zlecenie.

Umowa zlecenie a emerytura 2025: składki, staż pracy, wysokość
Przeczytaj, czy umowa zlecenie wlicza się do emerytury. Dowiedz się, jakie składki trzeba płacić przy zatrudnieniu na umowie cywilnoprawnej.

Świadectwo pracy 2025 — wzór PDF, zasady [+ umowa zlecenie]
Dowiedz się, co musi znaleźć się w świadectwie pracy i jak tę kwestię reguluje Kodeks pracy. Zobacz i pobierz wzór PDF dokumentu.
Piszą o nas: